شاخص های سلامت روان
تعریف سلامت روانی بسیار دشوار و سلامت روان کیفیت نسبی است و گاه بهتر است برای به حداقل رساندن خطا از مفهوم بهنجاری یا نرمال بودن استفاده کرد که در یک پیوستار دارای درجات مختلف قرار می گیرد . تعریف بهنجاری بسته به دیدگاه نظری و فلسفی متفاوت می شود . با اینحال فارغ ازاینکه از کدام دیدگاه یا رویکرد علمی روانشناسی سلامت را تعریف کنیم ، روان بهنجار طیفی از عملکرد مفید و کارآمد از جهات رفتاری ، هیجانی ، شناختی ، اجتماعی و جسمانی است که در بافتار محیط و فرهنگ تناسب داشته باشد و از جهات مختلف در تعادل قرار گیرد ویژگی های مختلفی در سلامت روانی حایز اهمیت و توجه است ؛ از جمله: شناخت توانایی های خود ، مقابله مؤثر با فشار روانی ، مولد و مفید بودن ، کارآمد و بسنده بودن ، رضامندی ،صداقت ، انسجام خود ، خودآگاهی ، ثبات و استحکام همه جانبه (اعتقادی ، عاطفی ، هیجانی ، هویتی ، اجتماعی ) شخصیت ، منطقی بودن ، قابل پیش بینی ، داشتن مشارکت مفید در فعالیت های جمعی و اجتماعی .
ثروت واقعی سلامتی روان است.
با اینحال ، هر انسانی از درجاتی از اختلال یا نابهنجاری روانی برخوردار است. و اهمیت دارد که فرد از وضعیت روانی خویش احساس ناراحتی داشته باشد یا دیگران از یک شخص گلایه مند و ناراحت بوده یا به ستوه آمده باشد.
سلامتی روان یا بهنجاری در مقابل بیماری یا نابهنجاری !!
در طبقه بندی اختلالات روانی ، نابهنجاری عبارت است از آشفتگی یا اختلال در کارکردهای رفتاری ، هیجانی ، عاطفی یا شناختی و عقلانی که با بستر فرهنگی فرد ناهمخوان باشد. یکی از معیارهای ابتلا به اختلال روانی بروز علایم و نشانگان اختلال در کارکردهای حسی ، ادراکی ، تفکر ، زبان و گفتار ، عاطفی و هیجانی و اجتماعی مطابق با طبقه بندی اختلالات روانی نظام های دی اس ام(DSM) یا آی سی دی (ICD) می باشد.
چهار شاخص اساسی شناسایی نابهنجاری روانی
انحراف و کجروی از هنجارهای عرفی ، قانونی ، نامتعارف بودن ، افراطی گری از مهمترین ویژگی های نابهنجاری روانی است.
تشویش و بهم ریختگی که شامل ناخوشایندی ، نارضایتی ، عصبانیت و حسادت ورزی است.
بدکارکردی و ناتوانی در انجام فعالیت ها و عملکرد عاطفی ، شناختی ، رفتاری ، اجتماعی ، شغلی .
خطرناک بودن برای خویش یا دیگران و بروز افکار یا رفتارهای پرخطر نظیر خودزنی ، خودکشی ، دگر کشی ، آسیب رسانی و خشونت ورزی به دیگران ، تکانشوری و بی توجهی به عواقب و نتایج ، غیرقابل کنترل بودن رفتار و هیجانات ، سوء مصرف مواد.
خوشبختی تنها چیزی است که وقتی با دیگران سهیم می شوید چند برابر می شود.
با اینحال بسیار حائز اهمیت است که بدانیم از روی کتاب یا اینترنت نمی توانیم در خصوص سلامت یا بیماری روانی قضاوت کرد ، بخصوص اینکه به صرف مطالعه یا مشاهده یک نشانه یا علامت به خود یا دیگری نباید برچسب زده شود . و لازم است که به روانشناس متخصص مراجعه نمود.
نگارنده نوشتار: دکتر سعید ملیحی الذاکرینی
درصورت تمایل به تعیین وقت مشاوره با دکتر ملیحی اینجا را کلیک کنید.
